ธัมสมบัติ หมวด 10 [หลักสูตรนักธัม ธัมสึกสาชั้นเอก] สมถกัมมัตถาน และ วิปัสสนากัมมัตถาน

BIA-P.1/29-1

ธัมสมบัติ หมวด 10 [หลักสูตรนักธัม ธัมสึกสาชั้นเอก] สมถกัมมัตถาน และ วิปัสสนากัมมัตถาน

ธัมสมบัติ หมวด 10 [หลักสูตรนักธัม ธัมสึกสาชั้นเอก] สมถกัมมัตถาน และ วิปัสสนากัมมัตถาน

หนังสือธัมสมบัติ หมวด 10 ตอนสมถกัมมัตถานและวิปัสสนากัมมัตถาน มีผู้แต่ง 2 ท่านคือ สมถกัมมัตถาน โดย พระธรรมไตรโลกาจารย์ (เดช) วัดเทพศิรินทราวาส และวิปัสสนากัมมัตถาน โดย สมเด็ดพระวันรัติ (ทับ พุทฺธสิริ) วัดโสมนัสวิหาร

สมถกัมมัตถาน ภาวนานี้ ให้รู้ด้วยดีก่อนว่า ธรรมเป็นเครื่องสงบระงับของจิต ชื่อว่า สมถะ อนึ่ง ว่าธรรมอันให้จิตสงบระงับไปจากนิวรณูปกิเลส ชื่อว่า สมถะ อนึ่ง ความสงบระงับในภายใน ชื่อว่า สมถะ สมถภาวนานี้เป็นอุบายเครื่องสำรวมปิดกั้นนิวรณูปกิเลส มิให้เกิดขึ้นครอบงำจิตสันดานได้ ดังบุคคปิดทำนบกั้นน้ำไว้มิให้ไหลไปได้ฉะนั้น ธรรมที่เป็นอารมณ์ของสมถภาวนานี้ มีมากหลายอย่าง เพราะเหตุนั้น พึงสันนิษฐานทราบเถิดว่าธรรมเหล่าใดเป็นเครื่องสงบระงับของจิต เมื่อจิตตรึกคิดอยู่เนือง ๆ แล้ว ย่อมละองค์ 5 และประกอบด้วยองค์ 5 ให้สำเร็จเป็นสัมมาสมาธิขึ้นได้

วิปัสสนากัมมัตถาน เมื่อสาธุชนจะพึงเจริญพึงศึกษา ให้รู้จักธรรม 3 อย่าง คือธรรมเป็นภูมิอารมณ์ของวิปัสสนานั้น คือ สังขาร แจกออกโดยประการต่างๆ มี ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 และอินทรีย์ 12 รากเง่าเป็นเหตุเกิดวิปัสสนา ได้แก่ สีลวิทธิ ความบริสุทธิ์ของศีล จิตตวิสุทธิ ความบริสุทธิของจิต วิปัสสนาญาณนี้ มีผลอานิสงส์ยิ่งใหญ่กว่า ทาน ศีล พรหมวิหารภาวนา ทำให้มีสติมั่นคงไม่หลงทำกาลกิริยา มีสุคติภพ เป็นอุปนิสัยมรรคผลนิพพาน ถ้าอุปนิสัยมรรคผลนิพพานมีก็ย่อมให้แจ้งซึ่งพระนิพพาน

พิมพ์ครั้งที่ 7 [พ.ศ. 2486]

[1] - [94]

หมายเหตุ

- หน้าปกมีประทับตรา "แบบค้น" และประทับตราห้องสมุดสวนโมกขพลาราม

- มีขีดเส้นใต้ หน้า 5, 6, 43, 45, 73 , 87 , 89

- มีลายมือเขียนด้วยดินสอที่หน้า 39 ว่า "ฟุตโนตนี้ของเดิม ไม่ลงชื่อก็มี, ลงว่า ว.ว. ก็มี. ผู้พิมพ์ครั้งหลังนี้เขาคงไว้ตามฉบับเดิม พ.ศ. 2554 ทั้งนั้น."

- มีเอกสารแทรกจำนวน 1 หน้า เป็นลายลักษณ์เกี่ยวกับหัวข้อธรรม แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับหนังสือเล่มนี้

พ.ศ. 2486

Item

สิ่งพิมพ์บนกระดาษ ปกอ่อน จำนวน 94 หน้า และมีบันทึกลายมือของพุทธทาสภิกขุด้วยปากกา

ธัมสมบัติ

หมวด 10

[หลักสูตรนักธัม ธัมสึกสาชั้นเอก]

สมถกัมมัตถาน และ วิปัสสนากัมมัตถาน


พิมพ์ครั้งที่ 7/2486

จำนวน 2,000 ฉบับ


มหามกุตราชวิทยาลัย

สงวนลิขสิทธิ


รูปแบบตัวสะกดเขียนตามอักขรวิธีที่ปรับปรุงใหม่ ตามประกาศสำนักนายกรัฐมนตรีสมัยรัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม พ.ศ 2485

หลักสูตรนักธรรม, ธรรมศึกษา, สมถกรรมฐาน, วิปัสสนากรรมฐาน